pe m.
1. 1: SA-Dä, 2: verstr. Altm., JE2-GrWu Scho, JE1-Zie, 3: verstr. elbostf., 4: vereinz. anhalt.
– a. TiN ‘Affe’ –
... un hadde ’n richtijn, lewendijn Affn uffn Leierkasten sitzn. Krause 1964,96; Rda.:
ick schwitze wie’n Affe JE2-GrWu;
He is so neitschierig as’n Ap. Spr-Altm 83;
dat is grade wie wenn en Affe in’n Kalender kucket, von einem unverständigen Menschen, Sprw-Harzvorl
g 264;
he süt t, ass wenn äm ’n Aop lst! ‘er sieht vergnügt aus’ Wb-Altm 8;
Ick denk, mäi lust’ de Aop. Ausruf der Bestürzung, Bewohner-Altm 1,320;
et hat sek’n Ape elusetAusruf der Enttäuschung, Wb-We 9; Sprw.:
je höhger de Affe stigt, je mehr wieset hei ’n Aars WO-Gu;
wat von’n Affen kimmt, will sich lusen, wat von’n Kater kimmt, will musen Sprw-Börde;
Wat doo’k dänn met’n Aopen, wenn’r nich danzen kann. ‘Was tue ich mit einem Unternehmen, wenn es keinen Nutzen bringt.’ Bewohner-Altm 1,320.
– b. Schimpfwort ‘dummer, einfältiger Mensch’,
Dussel, auch ‘alberner, eingebildeter, hochmütiger Mensch’ –
diu Aop diu SA-Dä;
Bist ’ne ape. zu einfältigen Mädchen oder Frauen gesagt, Id-Eils
a 49;
wutte ml ’n Affen seihn? – kk in’n Speijel! HA-Oh; Sprw.:
Wat’n Ap is, dat süt’n ant Mul. Bewohner-Altm 2,130.
– 2. bes. in der Verbdg.:
pe, Ber, Klsener ... Ballspiel der Kinder, ausf. vgl.
Abe-Babe, 2: OST-Rä, JE2-NSchl Scho, 3: verstr. n elbostf., CA-KlRo.
– 3a. in versch. Verbdg.: ‘betrunken sein’,
dn, 2: vereinz. STE, 3: verstr. elbostf., 4: BA-Ha –
he hät Aopen STE-Go;
’n Affen upgehuckt WO-GrGe;
dreget ’n Affen haime BA-Ha.
– 3b. bes. in der Verbdg.:
sik nen pen kpen ‘sich betrinken’ 2: Bewohner-Altm 1,320, 3: Spr-Ma
a 428 (WO-Ol), 4: Wb-Ak 13 – Reim.:
Kannst du nich slaopen, köp däi ’n kleinen Aopen. Bewohner-Altm 1,320.
– 4. ‘Tornister des Soldaten’ 3: HA-Oh.